Hoe geld geven aan het goede doel?

Hoe behandelt de fiscus een gift?

De fiscus betaalt 45 procent van een gift aan een goed doel terug onder de vorm van een belastingvermindering. Wilt u die belastingvermindering volgend jaar al op uw belastingbrief zien opduiken, dan moet uw storting uiterlijk op 31 december op de rekening van het goede doel staan.

Check bij twijfel ook of het goede doel van uw keuze fiscale attesten uitreikt. Dat is bijvoorbeeld niet het geval als u geld doneert aan een actie uit de De Warmste Week. Giften aan een buitenlands goed doel komen in aanmerking voor een belastingvermindering als de organisatie gelijkwaardig is aan een goed doel dat erkend is in België.

Komt iedereen voor deze belastingvermindering in aanmerking?

‘Neen’, waarschuwt Lars Everaert, jurist bij de vzw Testament.be. ‘Alleen wie belastingen betaalt, kan een belastingvermindering krijgen. Zo zijn er gepensioneerden met een laag pensioen, studenten of mensen zonder eigen inkomen die geen belasting betalen en dus ook geen fiscale aftrek van giften kunnen genieten. Als in een koppel slechts één van de partners werkt, gaat mogelijk een stuk van de belastingvermindering verloren. Voor de meeste mensen is een gift een bewuste keuze en maakt het belastingvoordeel weinig verschil uit. Maar af en toe krijgen we hier toch vragen over. Om ontgoocheling te vermijden, raden we aan om dit vooraf te bekijken.’

Voor een gift van 100 euro bedraagt het fiscaal voordeel 45 euro. Kan ik met een gift van 10.000 euro dan 4.500 euro belasting uitsparen?

Dat hangt af van uw inkomen, zegt Everaert. ‘Maximaal 10 procent van uw netto belastbaar inkomen kan u een belastingvoordeel opleveren. Als het bedrag van de gift op uw fiscaal attest deze grens van 10 procent overschrijdt, past de fiscus automatisch een beperking toe. Bedraagt uw netto belastbaar inkomen bijvoorbeeld 36.000 euro, dan wordt de belastingvermindering maximaal berekend op 3.600 euro. Wilt u een groter bedrag schenken – eenmalig of verdeeld over meerdere giften – spreidt uw vrijgevigheid dan over verschillende jaren, om het fiscaal voordeel te optimaliseren. Er geldt ook een absoluut plafond van 392.200 euro per jaar, maar die grens is voor weinig mensen relevant.’

Hoeveel kan ik wegschenken zonder mijn kinderen te benadelen?

Als u kinderen heeft, kunt u maximaal de helft van uw vermogen vrij wegschenken, bijvoorbeeld aan goede doelen. De andere helft is gereserveerd voor uw kinderen. Alle schenkingen die u tijdens uw leven heeft gedaan, worden na uw overlijden mee bekeken om te beoordelen of u uw kinderen niet benadeeld heeft.

Gelegenheidsgiften tellen hier niet voor mee. Dat zijn de klassieke giften die gebruikelijk zijn voor goede doelen en die in verhouding staan tot uw inkomen. ‘Een fiscale vuistregel stelt dat u maximaal 1 procent van uw vermogen, of 5.000 euro per jaar, kunt weggeven via gelegenheidsgiften’, weet Lars Everaert. ‘Opgelet: die regel heeft geen wettelijke basis.’ In geval van discussie beslist de rechter of uw donaties een gelegenheidsgift of een schenking zijn.

Worden schenkingen vaak teruggefloten door de kinderen?

‘Neen’, zegt Sandra Nelles van de vzw Mamas for Africa. ‘Wij hebben dat nog niet meegemaakt. Sterker, steeds vaker overwegen ouders in overleg met hun kinderen om een deel van hun vermogen na te laten aan een goed doel. Dat is een bewuste keuze. Ze willen die waarde ook doorgeven aan hun kinderen en kleinkinderen. Vaak zien we dan dat ze een goed doel selecteren waar de kinderen zich bij betrokken voelen.’

Is een testament beter dan een schenking?

Testamenten voor een goed doel – ook legaten genoemd – zijn niet beter dan schenkingen, maar ze komen wel couranter voor, zegt Jan Brigou van de organisatie Dierenartsen zonder Grenzen. ‘Onze inkomsten uit legaten zijn op drie jaar tijd verdubbeld. Schenkingen ontvangen we minder vaak.’

Beide formules zijn in Vlaanderen fiscaal vrijgesteld. Vanwaar dan het verschil in populariteit? ‘De meeste mensen kiezen voor een testament omdat hun vermogen dan beschikbaar blijft zolang ze leven’, stelt Sandra Nelles vast. ‘Schenkingen hebben dan weer het voordeel dat ze meer voldoening geven. De schenker kan zelf nog mee volgen wat er gebeurt met het geschonken geld.’

Zijn duolegaten nog een optie?

Neen, de fiscale voordelen van duolegaten zijn sinds vorig jaar afgeschaft. Voorheen kon u via een duolegaat op de erfbelasting besparen, namelijk door een deel van uw vermogen toe te wijzen aan een goed doel en de rest aan uw andere erfgenamen. Het goede doel betaalde dan de erfbelasting voor alle partijen. Maar dat kan sinds vorig jaar dus niet meer.

Everaert: ‘Als er nu nog een duolegaat openvalt in Vlaanderen, proberen we die constructie te redden door in dialoog te gaan met de erfgenamen en het goede doel. Dan kunnen we vaak toch nog een verdeling vinden waar alle partijen zich goed bij voelen en die de wensen van de overledene respecteert. Lukt dat niet, dan zit er soms niets anders op dan het duolegaat te verwerpen, want door de nieuwe regels is de uitkomst vaak negatief voor het goede doel.’

Bron: De Standaard